Vragen over: de rol van de OR bij fusies
De OR heeft in geval van een fusie adviesrecht. Voor de OR is het daarbij van belang om zowel rekening te houden met de organisatiebelangen als de belangen van de achterban. Dat is steeds vaker aan de orde: In 2024 ontving de Sociaal-Economische Raad (SER) een recordaantal van 950 meldingen van fusies en overnames. Dat is een stijging van 16,9% ten opzichte van 2023.
Wanneer schakelt de OR de vakbond in bij een fusie?
Is er sprake van een fusie, dan is het zaak om zo snel mogelijk de vakbonden in te schakelen, zodat ze de gevolgen van de fusie voor de organisatie en de werknemers kunnen beoordelen en nog wezenlijke invloed kunnen uitoefenen op de totstandkoming en uitvoering van de fusie. Vaak leidt dat tot een sociaal plan waarin de afspraken vastgelegd zijn die de negatieve gevolgen voor de achterban moeten beperken. De OR doet er dus goed aan om eerst het sociaal plan te beoordelen (verdiepingsartikel) en dan pas advies uit te brengen over de voorgenomen fusie. Pas dan is immers duidelijk wat precies de gevolgen van de fusie zullen zijn en kan de OR daar rekening mee houden in het advies aan de bestuurder (tool).
Betekent een fusie het einde van de OR?
Een fusie kan als gevolg hebben dat een OR wordt opgeheven. Gaan er bijvoorbeeld twee organisaties samen, dan blijven de bestaande ondernemingsraden bevoegd totdat er juridisch gezien sprake is van één organisatie. De bestuurder van de nieuwe organisatie moet dan een OR-reglement opstellen en OR-verkiezingen organiseren om tot een nieuwe OR te komen. De OR-leden van de voormalige raden kunnen zich hiervoor wederom verkiesbaar stellen, maar moeten dus wel opnieuw gekozen worden om plaats te kunnen nemen in de nieuwe OR.
Kan de OR bij een fusie overleggen met een andere OR?
Het is slim om niet af te wachten maar om in een vroeg stadium kennis te maken met de andere ondernemingsraden en om de gevolgen van de fusie samen te bespreken. De betrokken ondernemingsraden kunnen ook een voorlopige of tijdelijke OR oprichten die bestaat uit leden van de betrokken ondernemingsraden. Dit is niet alleen alvast een goede voorbereiding voor de vorming van de nieuwe OR voor de nieuwe organisatie, maar verkleint ook de kans dat de betrokken ondernemingsraden tegen elkaar uitgespeeld worden. De samenwerking tussen de ondernemingsraden is dan formeel vormgegeven wat het voor de raden makkelijker maakt om kennis structureel met elkaar te delen.