Welke regels gelden bij het aannemen van een statushouder?

10 februari 2023

Om de personeelstekorten het hoofd te bieden, wordt onze organisatie gedwongen om creatief te zijn bij het invullen van de vacatures. Wat zijn de aandachtspunten bij het in dienst nemen van een vluchteling met een verblijfsstatus, oftewel een statushouder?

Hoewel statushouders baat hebben gehad bij de grote personeelstekorten en het aandeel werkende statushouders als gevolg daarvan niet eerder zo hoog was (sinds de start van de meetperiode in maart 2018), is er een heel groot deel van deze groep nog niet aan het werk. Deels komt dit doordat organisaties het niet aandurven om statushouders in dienst te nemen. Ook maakt onbekend onbemind.

Werkervaringsplek of stage

Werk hoeft echter niet direct betaald werk te zijn. Het is ook mogelijk om een statushouder werkervaring op te laten doen door middel van een werkervaringsplek of een stage (artikel). Ook vrijwilligerswerk of zelfs een meeloopdag om kennis te maken met het werk en de organisatie – en vice versa – als opmaat naar eventueel betaald werk is een optie. Voor ‘nieuwe’ statushouders of statushouders zonder werkervaring in Nederland is een tussenstap sowieso aan te raden. Houd er ook rekening mee dat zij zeer waarschijnlijk niet bekend zijn met de manier van solliciteren in Nederland.

Zelfde arbeidsrechten en -plichten

Een statushouder mag in elk geval gewoon werken in Nederland en heeft dezelfde arbeidsrechten en -plichten als anderen. Wel bent u, net als bij alle werknemers, verplicht de identiteit van de statushouder te controleren (tool). Op zijn verblijfsvergunning moet in elk geval staan: ‘Arbeid vrij toegestaan; tewerkstellingsvergunning (TWV) niet vereist’. De verblijfsvergunning wordt niet automatisch verlengd; houd dus ook de geldigheidsduur van de verblijfsvergunning in de gaten.

Twijfelt u over de vraag of een statushouder of vluchteling mag werken, neem dan contact op met de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Ook is er een landelijke database met daarin alle vluchtelingen met een verblijfsvergunning. Dit online platform, genaamd RefugeeWork, koppelt statushouders uit uiteenlopende landen aan werkgevers zodat zij zonder tussenkomst van instanties direct met elkaar kunnen communiceren.

Voordelen en subsidieregelingen

  • Als u een statushouder in dienst neemt, komt uw organisatie mogelijk in aanmerking voor verschillende fiscale voordelen en subsidieregelingen, zoals het:
  • jeugd-lage-inkomensvoordeel (jeugd-LIV);
  • lage-inkomensvoordeel (LIV); en
  • loonkostenvoordeel (LKV).

Daarnaast bieden gemeenten diverse regelingen aan. U kunt bij het werkgeversservicepunt bij u in de buurt terecht voor meer informatie over financiële regelingen of voorzieningen, zoals taaltrainingen. Op de website vluchtelingenwerk.nl vindt u de nodige informatie over het in dienst nemen van statushouders.

Denk aan cultuurverschillen

Neemt u een statushouder in dienst, dan is het goed om rekening te houden met de cultuurverschillen en het feit dat er vooral in het begin extra begeleiding nodig zal zijn. Door de taalbarrière en het feit dat Nederland buitenlandse diploma’s vaak niet erkent, kan het gebeuren dat een statushouder op een ander niveau werkt dan in zijn land van oorsprong. Maak daarom duidelijke afspraken en schep heldere verwachtingen. Mogelijke frustraties kunt u ook voorkomen door de werknemer te koppelen aan een buddy, bij voorkeur een ervaringsdeskundige.