Het kabinet wil vanaf 2024 een streep zetten door de giftenaftrek in de vennootschapsbelasting (VPB). Ondernemingen mogen giften dan dus niet meer in mindering brengen op de winst voor de VPB. Hoe werkt deze ingreep uit?
Update 31 oktober: de Tweede Kamer heeft het kabinet opgedragen om de giftenaftrek tot een bedrag van € 100.000 toch te handhaven. Zie ook het nieuwsbericht Tweede Kamer akkoord met fiks verbouwd Belastingplan 2024
Het kabinet heeft afgelopen Prinsjesdag het plan gelanceerd om de regels voor giften vanuit een vennootschap te vereenvoudigen. Dat heeft onder meer tot gevolg dat de giftenaftrek in de VPB verdwijnt. Als de Tweede Kamer en de Eerste Kamer instemmen met dit plan, is het bij de aangifte VPB (toolbox) over 2024 niet meer mogelijk om de aftrek toe te passen.
Nu werkt de giftenaftrek als volgt. Volgens de vuistregel zijn niet-zakelijke uitgaven van een bv niet aftrekbaar voor de VPB (artikel). Giften vallen daar ook onder. Bovendien merkt de fiscus deze giften aan als uitdelingen, en die zijn dus in principe belast met dividendbelasting en belast bij de aandeelhouder als inkomen uit aanmerkelijk belang in box 2 van de inkomstenbelasting. Om giften aan goede doelen te stimuleren, is de giftenaftrek in de wet gezet. Die houdt in dat een bv giften in aftrek mag brengen op de winst voor de VPB. Tenminste, als de gift maximaal 50% van de winst van de bv is, en maximaal € 100.000. Ook moet het gaan om een gift aan een algemeen nut beogende instelling (ANBI) of aan een steunstichting voor een sociaal belang behartigende stichting (SBBI).
Naast de giftenaftrek geldt er een goedkeuring van de staatssecretaris van Financiën waardoor giften die binnen deze grenzen blijven óók niet belast zijn bij de aandeelhouder in box 2. Bij giften die over het maximum heen gaan, bijvoorbeeld € 120.000, is het deel boven de grens wél belast.
Het kabinet wil de regeling op meerdere vlakken aanpassen. Zoals gezegd zijn giften vanaf 2024 helemaal niet meer aftrekbaar voor de VPB. Maar tegelijkertijd zijn giften ook nooit meer belast bij de aandeelhouder, tenzij de gift via de rekening van de aandeelhouder loopt, en niet rechtstreeks van de bv komt. Ook bijdragen in contant geld zijn nog wél belast bij de aandeelhouder. Daarbij moet gezegd worden dat de aandeelhouder in zo'n geval mogelijk wel de giftenaftrek in de inkomstenbelasting (infographic) kan benutten. Schematisch ziet dat er beknopt zo uit:
| Gift van € 20.000 | |
| 2023 | 2024 |
| Aftrekbaar in VPB | Niet aftrekbaar in VPB |
| Niet belast in box 2 | Niet belast in box 2 |
| Gift van € 120.000 | |
| 2023 | 2024 |
| Aftrekbaar in VPB tót € 100.000 | Niet aftrekbaar in VPB |
| € 20.000 belast bij aandeelhouder in box 2 | Niets belast bij aandeelhouder in box 2 |
Gevolg is dus dat bv's die met kleinere giften rekenen op een aftrekpost in de VPB, die aftrek kwijtraken in 2024. In dergelijke gevallen kan het voor deze aandeelhouders dus een overweging zijn om de gift voortaan privé te doen, om eventueel de giftenaftrek in de inkomstenbelasting te kunnen toepassen. Grotere gevers lijken op het eerste gezicht voordeliger uit door de ingreep. Zij zijn namelijk niet meer gebonden aan het maximum van 50% van de winst en het grensbedrag van € 100.000, en hebben dus ook niet meer te maken met een belastingrekening voor de aandeelhouder (als de bv de gift dus tenminste rechtstreeks doet).
Overigens blijven giften die aan zijn te merken als zakelijke uitgaven wél aftrekbaar voor de VPB. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om sponsoring, maar ook om uitgaven in het kader van beleid voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) van de bv. Aan deze uitgaven zit voor de aftrek geen maximum.