De minimumbelasting in de vennootschapsbelasting (VPB) die sinds kort geldt heeft nauwelijks impact op de zogeheten innovatiebox, aldus het kabinet. Demissionair staatssecretaris van Financiën Van Rij ziet nu dan ook geen aanleiding om deze bijzondere regeling in de VPB aan te passen.
Sinds 1 januari 2024 geldt de Wet minimumbelasting 2024. Deze wet is de Nederlandse uitwerking van een internationaal akkoord dat enkele jaren geleden is gesloten om belastingontwijking door grote multinationals tegen te gaan. Daarom is onder meer afgesproken om wereldwijd een minimumtarief voor de VPB te hanteren van 15%. Dit geldt voor multinationals met een wereldwijde omzet van meer dan € 750 miljoen. Simpel gezegd kunnen landen VPB bijheffen als een multinational te weinig belasting betaalt.
In de Tweede Kamer zijn vragen gesteld over de wisselwerking tussen de minimumbelasting en een andere regeling in de VPB, de innovatiebox (infographic). Deze regeling biedt namelijk een voordelig VPB-tarief van 9% voor - kort samengevat - winsten uit innovaties. Dat zit immers flink onder het minimumtarief van 15%. Maar zo'n vaart loopt het allemaal niet, stelt staatssecretaris Van Rij in antwoorden op Kamervragen. Volgens de bewindsman zou het in 'bepaalde uitzonderlijke gevallen' voor kunnen komen dat het effectieve VPB-tarief in een jaar lager is dan 15%. Dat zijn dan specifieke situaties waarin de innovatiebox of bijvoorbeeld de liquidatieverliesregeling (artikel) in de VPB van toepassing zijn. Dat wil volgens Van Rij echter 'zeker niet zeggen' dat in die gevallen ook sprake is van een bijheffing voor de minimumbelasting. De staatssecretaris verwacht daarom niet dat gebruikers van de innovatiebox 'systematisch worden geraakt' door de minimumbelasting, schrijft hij in zijn antwoorden (pdf).
Daarnaast denkt Van Rij dat het effect van de minimumbelasting op de doeltreffendheid van de innovatiebox 'zeer gering tot nihil' zal zijn. De staatssecretaris ziet hierin dan ook geen aanleiding om de innovatiebox aan te passen. Dat heeft het kabinet ook al geconcludeerd (pdf) naar aanleiding van de evaluatie van de innovatiebox, die eind vorig jaar is opgeleverd. Daaruit blijkt dat de regeling positief uit de test komt. Dit neemt niet weg dat het laatste woord nog niet gezegd is over de innovatiebox, want politiek is de regeling niet onomstreden. Zo steekt het een deel van de Kamer dat de voordelen van de innovatiebox vooral terecht lijken te komen bij het grootbedrijf, en niet bij het mkb. Anderzijds is er de afgelopen tijd flink wat te doen over het afglijden van het Nederlandse vestigingsklimaat, en klinken er geluiden van grote bedrijven die een vertrek naar het buitenland overwegen. Een grote innovatieve speler als chipmachinemaker ASML wijst bij vrijwel elke gelegenheid op het belang van de innovatiebox om Nederland aantrekkelijk te houden voor innovatie.