Het gemiddelde verzuimpercentage in 2023 was 4,6%. Daarmee is het voor het eerst sinds 2014 iets gedaald. In 2022 was het verzuimpercentage gemiddeld 4,7%. Dat blijkt uit cijfers van arbodienstverleners ArboNed en HumanCapitalCare. Voor de ondernemingsraad (OR) kunnen (ziekte)verzuimcijfers een indicatie zijn van hoe het gaat met de achterban en met de organisatie.
Ziekteverzuimcijfers kunnen de OR veel inzicht bieden in de arbeidsomstandigheden in de organisatie. Is het gemiddelde ziekteverzuim bijvoorbeeld erg hoog ten opzichte van het landelijk gemiddelde – of liefst het gemiddelde van de sectror of bedrijfstak – of is het ineens erg gestegen ten opzichte van het gemiddelde in de organisatie in de voorgaande periode, dan is het goed om na te gaan wat de oorzaak daarvan is. Is die oorzaak werkgerelateerd, dan kan de bestuurder de arbeidsomstandigheden mogelijk verbeteren en zo het ziekteverzuim terugdringen. De OR kan de bestuurder hierbij ondersteunen en voorzien van (ongevraagd) advies en zo ook iets doen aan (toren)hoog ziekteverzuim.
Is er bijvoorbeeld sprake van hoog ziekteverzuim op een bepaalde afdeling, dan kan de OR navraag doen bij de achterban over de situatie. Mogelijk zijn er bijzonderheden die leiden tot een relatief hoog ziekteverzuim, zoals een hoge werkdruk, werkstress, aansturing door de leidinggevende die niet aansluit op de behoefte van de afdeling, te weinig capaciteit voor de uit te voeren werkzaamheden, ongewenst gedrag of een onprettige sfeer. Om een vollediger beeld te krijgen, is het van belang dat de OR hierbij ook samenwerkt met arboprofessionals (infographic) zoals de bedrijfsarts, de preventiemedewerker en de vertrouwenspersoon (artikel 13, 14 en 14a Arbowet). Zij kunnen de OR voorzien van geanonimiseerde rapporten waarbij de cijfers zijn uitgesplitst naar bedrijfsonderdeel of afdeling, werkzaamheden, functie of functieniveau. Ook de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en het plan van aanpak kunnen de OR belangrijke informatie bieden over bijzonderheden binnen de organisatie die mogelijk leiden tot een hoog ziekteverzuim.
Op basis van al deze informatie kan de OR in overleg met de bestuurder tot maatregelen komen die tot verbetering en een goed doordacht ziekteverzuimbeleid (verdiepingsartikel) leiden. Daarbij is het van belang dat de bestuurder de arbeidshygiënische strategie (infographic) hanteert. Dat betekent dat hij de maatregelen neemt in een vaste volgorde; te beginnen bij de bron. De arbeidshygiënische strategie is vastgelegd in de Arbowet en is dus niet vrijblijvend.