Europese midden- en kleinbedrijven zijn sterk afhankelijk van bancaire financiering. Het is daarom van belang dat banken risico willen nemen op bedrijfsleningen. Uit een verkennende studie van het Centraal Planbureau (CPB) blijkt dat de financieringsstructuur van banken (mede)bepalend is voor het risico dat zij nemen.
De financieringsstructuur van banken bestaat voornamelijk uit:
Het CPB heeft geanalyseerd in hoeverre deze individuele financieringselementen bijdragen aan het risico dat banken nemen op leningen (verdiepingsartikel) aan ondernemingen.
Voor het onderzoek (pdf) koppelde het CPB ongeveer 400.000 Europese mkb-ondernemingen aan hun bank. Uit de analyse over de periode 2015-2019 komt naar voren dat banken die meer marktfinanciering gebruiken, leningen verstrekken aan financieel risicovollere ondernemingen. Vermoedelijk wordt dit gedreven door een ‘zoektocht naar rendement’. De hoogte van de buffer van banken lijkt geen invloed te hebben op de mate van risico’s die banken nemen bij hun zakelijke financieringen.
Enkele Europese landen, waaronder Nederland, hebben na de financiële crisis uit 2008/2009 een bankenbelasting ingevoerd. Deze belasting wordt geheven over het aandeel marktfinanciering van een bank. Het doel van deze bankenbelasting is om het herfinancieringsrisico van banken te verminderen. Uit de bevindingen kan de conclusie worden getrokken dat het hoger belasten van marktfinanciering als dat tot een lager gebruik van marktfinanciering leidt, zowel het herfinancieringsrisico van banken als het kredietrisico kan beperken.