Ondergronds bankieren en laagdrempelige manieren om een buitenlandse bankrekening te openen behoren in Nederland tot de grootste risico’s op het gebied van witwassen en terrorismefinanciering. Dit komt naar voren uit nieuwe National Risk Assessments (NRA’s) Witwassen en Terrorismefinanciering van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC).
Het WODC, het kennisinstituut voor de Nederlandse rechtsstaat, heeft de grootste risico’s op het gebied van witwassen (pdf) en terrorismefinanciering (pdf) in kaart gebracht. Hieruit komt naar voren dat ondergronds bankieren een van de grootste risico’s vormt. Op dit informele betalingssysteem vindt namelijk geen toezicht plaats, waardoor onder meer fraude een kans krijgt. Bankiers verrekenen het geld onderling en fysieke verplaatsing van contant geld is slechts beperkt nodig. Bij ondergronds bankieren wordt anoniem geld overgemaakt, vaak via het buitenland.
Buitenlandse bankrekeningen vormen risico
Een ander groot risico op het gebied van witwassen en terrorismefinanciering is de buitenlandse bankrekening. Sommige digitale buitenlandse bankrekeningen kunnen vrij makkelijk online worden geopend door criminelen die geld willen witwassen of terrorisme willen financieren. Sommige buitenlandse banken voeren minder grondig klantonderzoeken uit en gaan sneller in zee met risicovolle klanten. Verdachte transacties melden zij ook minder snel. Dergelijke rekeningen worden vaak aangeboden door banken in landen van buiten de Europese Unie (EU). Als een crimineel beschikt over een dergelijke rekening kunnen transacties worden gedaan die moeilijk kunnen worden gemonitord door Nederlandse banken en ook minder inzichtelijk zijn voor opsporingsdiensten. Er is op dit moment geen beleidsinstrument om deze vorm van witwassen en terrorismefinanciering aan te pakken.
Melden bij de FIU-Nederland
Om de integriteit van het financiële stelsel te waarborgen is de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (WWFT) in 2008 in werking getreden. Financiële instellingen maar bijvoorbeeld ook accountants en boekhouders zijn verplicht om een vermoeden van een verdachte transactie te melden (artikel) bij de FIU-Nederland.