In crisistijd is het voor ondernemers belangrijk dat het Rijk de economie mede aan de praat houdt met investeringen. Het kabinet heeft de afgelopen tijd dan ook vaak herhaald dat Nederland zich ‘uit de crisis gaat investeren’. Wat is daarvan terug te zien in de Prinsjesdag-stukken?
Dat er een crisis is om Nederland ‘uit te investeren’ laten de ramingen van het Centraal Planbureau duidelijk zien. De rekenmeesters voorzien voor 2020 een economische krimp van 5%, gevolgd door een groei van 3,5% in 2021 (als een tweede coronagolf uitblijft). De uitgaven van huishoudens en de investeringen van ondernemingen dalen fiks dit jaar, en de werkloosheid loopt op naar 6% in 2021.
Eén van de grootste investeringsvoornemens is al voor Prinsjesdag bekendgemaakt: het Nationaal Groeifonds. Het kabinet wil de komende 5 jaar € 20 miljard uittrekken voor dit fonds, dat investeringen gaat doen in onder meer infrastructuur en innovatie. Het fonds moet zorgen voor welvaart op langere termijn, dus het zijn geen investeringen die morgen opdrachten opleveren. Wel kunnen ondernemingen en kennisinstellingen mogelijke investeringen aandragen voor het fonds.
Daarnaast trekt de Rijksoverheid geld uit voor investeringen in infrastructuur, zo blijkt uit de diverse begrotingen. Zo’n € 1,5 miljard aan investeringen is naar voren gehaald. Met name de bouwsector kan daardoor mogelijk eerder profiteren van opdrachten voor het onderhoud van onder meer wegen en spoorwegen. Daarnaast gaat het groot onderhoud van fietsenstallingen bij stations eerder van start en worden ook investeringen in ‘smart mobility’ naar voren gehaald. Onder dat laatste valt alles wat vervoer van deur tot deur in de toekomst slimmer maakt.
Het ministerie van Economische Zaken heeft nog meer investeringen op de rol staan. Zo wordt er € 150 miljoen uitgetrokken voor investeringsfonds in zogeheten scale-ups. Daarnaast is er € 300 miljoen gereserveerd voor een bijdrage in een nog op te richten solvabiliteitsfonds, dat zorgt voor financiering van ‘in de kern gezonde’ (middel)grote ondernemingen kan herkapitaliseren. Ook gaat er extra geld naar Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen en is het budget voor de innovatieregeling WBSO opgehoogd.
Daarnaast moeten ondernemers ook nog belastingvoordeel krijgen op investeringen via de Baangerelateerde Investeringskorting (BIK). Ondernemingen die investeren krijgen dan een korting op de loonheffingen. De BIK staat wel op de begroting voor € 2 miljard de komende 2 jaar, maar de precieze systematiek is nog niet uitgewerkt.