Het kabinet zet een streep door een geplande verlaging van de subsidie voor particulieren die een nieuwe elektrische auto aanschaffen. Deze subsidie blijft daardoor ook in 2024 op € 2.950 staan. Vraag is of dat veel kopers over de streep zal trekken, want de animo voor de subsidieregeling blijft flink achter bij voorgaande jaren.
Het gaat hier om de Subsidieregeling Elektrische Personenauto's Particulieren (SEPP), die sinds 2020 bestaat. Particulieren of ondernemers die privé een elektrische auto aanschaffen of private leasen kunnen via de SEPP een tegemoetkoming krijgen. Voor nieuwe auto's is het subsidiebedrag € 2.950, voor tweedehands auto's is het € 2.000. De SEPP geldt alleen voor auto's met een cataloguswaarde tot maximaal € 45.000.
De afgelopen jaren was de SEPP-pot in sneltreinvaart leeg, in sommige jaren al enkele dagen na de openstelling. Maar dit jaar gaat het bepaald niet hard. Voor nieuwe auto's is op het moment van schrijven van het budget van € 67 miljoen voor dit jaar nog bijna de helft over. Voor occasions zit er nog zo'n € 5,4 miljoen in de pot, van in totaal € 32,4 miljoen. Het kabinet verwacht dat de pot voor tweedehands auto's dit jaar nog wel leeg gaat, maar voor nieuwe auto's is de inschatting dat er zo'n € 23,5 miljoen aan budget overblijft.
Minister Heijnen van Infrastructuur heeft onlangs laten onderzoeken waar dat inzakkende enthousiasme vandaan komt. Uit de steekproef blijkt dat dit onder meer te maken heeft met de gestegen prijzen van elektriciteit. Daarnaast blijken vooral de hoge aanschafkosten (68%), de kosten om thuisladen mogelijk te maken (33%) en onzekerheid over de restwaarde van de auto (26%) een sta-in-de-weg voor potentiële kopers. Naast financiële drempels zien de ondervraagden ook praktische beren op de weg, zoals zorgen over de actieradius en de mogelijkheden om op te laden in de buurt.
Uit het onderzoek blijkt ook dat de SEPP voor de meeste kopers een relatief beperkte rol speelt bij het overwegen van een elektrische auto. Van de ondervraagden die nu geen elektrische auto wil kopen, zegt 30% dat een te lage subsidie doorslaggevend is geweest om geen stekkerauto aan te schaffen. De aanschafkosten (50%), de huidige inflatie (48%) en de onzekerheid over de restwaarde (43%) zijn veel vaker doorslaggevend. Toch komt demissionair minister Heijnen met een aanpassing, in de hoop de regeling 'weer iets aantrekkelijker' te maken voor 2024. Daarom draait zij een geplande verlaging van de SEPP-subsidie voor nieuwe auto's terug. Eigenlijk zou het subsidiebedrag in 2024 namelijk dalen naar € 2.550, maar het blijft dus € 2.950.
Het idee achter deze geleidelijke afbouw van de SEPP is overigens dat elektrische auto's in de loop der jaren steeds goedkoper zouden worden. Maar inmiddels blijkt dat bij kleinere elektrische auto's het kostenplaatje minder gunstig is dan voor een benzinevariant. Dat komt onder meer doordat vanaf 2026 de huidige korting op de motorrijtuigenbelasting (MRB) vervalt. Elektrische auto's vallen sneller in een hogere gewichtsklasse voor de MRB, vanwege het gewicht van de accu's. Een hogere gewichtsklasse betekent ook een hogere belastingheffing. Verdere ingrepen en plannen voor fiscale stimulering van elektrische auto's zijn echter aan een volgend kabinet, aldus Heijnen.
De SEPP-subsidie staat alleen open voor particulieren. Ondernemers kunnen als ze een elektrische bestelauto aanschaffen wel in aanmerking komen voor een andere subsidieregeling, de SEBA. Maar in tegenstelling tot de SEPP is het SEBA-budget voor dit jaar wél al op.