Werknemers die nachtdiensten draaien lopen meer gezondheidsrisico’s, zowel op de korte als lange termijn. De Gezondheidsraad adviseert daarom het aantal nachtdiensten zo veel mogelijk te beperken.
Naar aanleiding van een adviesaanvraag door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de Gezondheidsraad een advies (pdf) over nachtwerk uitgebracht. Uit onderzoek blijkt dat werknemers die in de nacht werken meer risico lopen op gezondheidsklachten en een beroepsziekte. Zo hebben werknemers die nachtdiensten draaien anderhalf tot twee keer zo veel last van slaapstoornissen (vermoeidheid, verminderde alertheid en verminderde kwaliteit van de slaap). Op langere termijn neemt ook het risico van andere gezondheidsklachten toe, zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziekten.
In Nederland werken in totaal 1,26 miljoen mensen in ploegendienst of nachtdienst. Dat is zo’n 15% van de werkzame beroepsbevolking. Nachtwerk komt vooral voor in de horeca, industrie, vervoer- en transportsector en in de zorg. Werknemers met slaapstoornissen, een aangetoond direct gevolg van nachtwerk, kunnen minder alert zijn en hebben concentratieproblemen en vermoeidheidsklachten. Dit kan gevaarlijke situaties opleveren voor werknemers en anderen, en vergroot het risico van arbeidsongevallen op de werkvloer.
Om de nadelige effecten op lange termijn te voorkomen adviseert de raad om nachtwerk zo veel mogelijk te beperken. Omdat het risico op diabetes en hart- en vaatziekten aantoonbaar toeneemt met het aantal jaren dat een werknemer nachtwerk doet, is er reden om ‘duur van nachtwerk’ (in jaren) op te nemen in de Arbeidstijdenwet (tools). Daarin staan nu alleen regels voor het maximum aantal uur dat een nachtdienst mag duren (tien uur), het aantal keren dat iemand in een periode nachtwerk mag doen en de rusttijden na de dienst die daar bij horen.