De Tweede Kamer heeft dinsdag 12 september gestemd over het controversieel verklaren van wet- en regelgeving. Controversieel beleid neemt de Kamer pas weer in behandeling als er een nieuw kabinet is. Op fiscaal gebied kan de behandeling van de meeste wetsvoorstellen gewoon doorgaan, blijkt uit de stemming. Alleen de kilometerheffing voor automobilisten en de anti-witwaswet zijn controversieel verklaard.
Het is gangbaar dat een demissionair kabinet alleen 'op de winkel past', en dus geen grootschalig nieuw beleid in gang zet. De Tweede Kamer moet bepalen wat er gebeurt met de lopende dossiers. Want over sommige onderwerpen kan een nieuw kabinet anders denken dan de huidige coalitie. Of er is geen meerderheid meer voor als de Tweede Kamer na de verkiezingen een nieuwe samenstelling heeft. Daarom kan de Kamer beleid controversieel verklaren. In dat geval wordt het niet meer behandeld totdat er een nieuw kabinet is aangetreden. Ook de Eerste Kamer kan onderwerpen controversieel verklaren. De uitkomst hiervan wordt op 26 september verwacht.
De Tweede Kamer heeft vanmiddag gestemd over een lijst (pdf) met controversiële onderwerpen. Deze lijst is samengesteld door de verschillende Kamercommissies, zoals die voor Financiën en voor Economische Zaken. De Kamer heeft met een paar wijzigingen ingestemd met de lijst. Op fiscaal gebied zijn al met al slechts twee onderwerpen controversieel verklaard:
Uit de stemming blijkt dat veel fiscale onderwerpen niet controversieel zijn verklaard. Dat geldt bijvoorbeeld voor de behandeling van een wetsvoorstel dat een multinational verplicht om dividendbelasting te betalen als het hoofdkantoor van het concern uit Nederland vertrekt. Ook de Fiscale verzamelwet 2024 blijft op de Kameragenda. Deze wet bevat een verzameling meer technische wijzigingen in fiscale regelingen.
Verder ziet de Kamer geen reden om een brief van het kabinet met daarin de inhoud van het Belastingplan 2024 controversieel te verklaren. Het kabinet heeft eerder onder meer wijzigingen aangekondigd in de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) in de erf- en schenkbelasting. Ook verdwijnt de betalingskorting voor belastingbetalers die hun voorlopige aanslag voor de inkomstenbelasting in één keer betalen.
Verder blijkt uit de stemming bijvoorbeeld dat er geen meerderheid is om de zogenoemde spreidingswet controversieel te verklaren. Die wet verplicht gemeenten om opvang te bieden aan asielzoekers, en zal dus verder behandeld worden door de Kamer. Ook kan het kabinet verder met het voorbereiden van plannen voor een grondige renovatie van de arbeidsmarkt.
Hoewel er dus relatief weinig beleid controversieel is verklaard, zijn er wel een aantal kanttekeningen te plaatsen. Allereerst stemt de Kamer alleen over het controversieel verklaren van beleid dat het kabinet al naar het parlement heeft gestuurd. Verder gaat de Tweede Kamer op 27 oktober met 'verkiezingsreces'. Dat duurt tot en met de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 22 november. Tot aan het reces eind oktober is er dus nog pakweg anderhalve maand om te vergaderen. En tussendoor is het op 19 september ook nog Prinsjesdag, waardoor de Kamer dus ook veel tijd kwijt is aan het bespreken van de begroting voor 2024. Al met al zijn er voor de Kamer dus ook geen zeeën van tijd om nog heel veel beleid te behandelen.