Zowel sekseverschillen als genderverschillen kunnen invloed hebben op de risico’s die mannen en vrouwen lopen bij hun werk en op de werkvloer. Die pakken voor vrouwen vaker ongunstig uit. Het is niet vreemd om hier in het arbobeleid rekening mee te houden.
Als gevolg van biologische verschillen (sekse) hebben alleen vrouwen te maken met ‘de grote drie’: menstruatie, zwangerschap en de overgang. Deze hebben grote invloed op het welbevinden en op de fysieke en psychische gezondheid van vrouwen. Menstruatie krijgt van de drie de minste aandacht maar dat is onterecht. Uit een enquête onder vrouwen in Nederland door het Radboud UMC blijkt dat menstruatie-gerelateerde klachten bij vrouwen vanaf 25 jaar, leiden tot een hele dag verzuim per jaar. Zeven tot acht dagen per jaar is sprake van presenteïsme: vrouwen geven aan aanwezig te zijn, maar presteren minder goed. In Spanje is een wetsvoorstel gedaan voor invoering van menstruatieverlof. Dat geef vrouwen na beoordeling door een arts recht op verlof bij pijnklachten.
Naast klachten die samenhangen met de biologische verschillen tussen mannen en vrouwen (artikel) zijn er ook sociaal-maatschappelijke factoren veroorzaakt door genderverschillen. Zo lopen zowel mannen als vrouwen risico om als gevolg van hoge werkdruk een hartziekte te krijgen, maar vrouwen hebben een anderhalf keer zo grote kans op een vertraagde werkhervatting als mannen, en meer kans op symptomen van depressie en angst. Mogelijke oorzaak is een slechte werk-privébalans. Vrouwen hebben doorgaans meer zorgtaken en er wordt vaker een beroep op hen gedaan in de privésfeer. Van bepaalde aandoeningen zoals een beroerte, is bovendien bekend dat deze zich anders openbaren bij vrouwen. Daardoor worden deze aandoeningen te laat of niet opgemerkt.
De bedrijfsarts kan zorgen voor intensievere begeleiding bij re-integratie en aandacht voor de risico’s van psychosociale arbeidsbelasting. Vrouwen blijken vaker dan mannen last te hebben van ongewenst gedrag met verzuim tot gevolg. Dit hangt meestal samen met de bedrijfscultuur in de organisatie. Sekse- en genderverschillen werken door in psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Vrouwen blijken iets vaker dan mannen burn-out- en andere psychische klachten te ervaren. Factoren die dit in de hand werken zijn:
Dit kan leiden tot werkstress en ziekteverzuim. Extra aandacht in het arbobeleid voor de problemen die kunnen spelen bij vrouwen betaalt zich uit in meer werkplezier en minder verzuim.