In 2018 werd het Nationaal Preventieakkoord gesloten, dat de knelpunten voor de gezondheid van Nederlanders moest aanpakken. De praktijk blijkt echter weerbarstig, want de resultaten houden tot nu toe nog niet over, signaleert het RIVM.
In het Nationaal Preventieakkoord, gesloten in 2018 en met een looptijd tot 2040, zijn doelen vastgelegd die de gemiddelde gezondheid van ‘de Nederlander’ moeten verbeteren. Zo zijn er bijvoorbeeld doelen in opgenomen die ertoe moeten leiden dat minder mensen beginnen met roken en dat bestaande rokers ermee stoppen. In 2020 hadden 39 van de gestelde doelen behaald moeten zijn. Het RIVM heeft de stand van zaken geïnventariseerd, en er blijken er 13 behaald en 2 net niet. Van 6 is het nog onduidelijk omdat voldoende informatie ontbreekt. Voor een deel wijt het RIVM de achterstand aan corona. Wél behaald is bijvoorbeeld het invoeren van hogere accijnzen op tabak of het beperken van calorieën in A-merk frisdranken. Het beïnvloeden van jongeren door alcoholreclames gaat echter nog onverminderd door.
Het Nationaal Preventieakkoord is in het leven geroepen om de volgende drie grote gezondheidsonderwerpen aan te pakken:
Deze drie onderwerpen zijn uitgesplitst in een groot aantal maatregelen, vaak gekoppeld aan een jaar waarin ze gerealiseerd moeten zijn. Een voorbeeld is een maatregel om het roken terug te dringen: “In 2020 leggen zorgverzekeraars geen eigen risico meer op bij eerstelijns stoppen-met-rokenprogramma’s.” Dit doel is behaald. Voor het terugdringen van obesitas is bijvoorbeeld de volgende maatregel geformuleerd: “Vanaf 2025 biedt de helft van de ziekenhuizen gezondere voeding aan patiënten, personeel en bezoekers.” Een doelstelling om problematisch alcoholgebruik tegen te gaan: “In 2022 heeft 70% van de verloskundigen een training gevolgd om alcoholgebruik bespreekbaar te maken bij zwangere vrouwen.”