Wat zijn de verschillen tussen kortdurend en langdurend zorgverlof?

Question

Een deel van onze werknemers heeft kinderen, en anderen zijn soms mantelzorger. Hierdoor is er interesse in het zorgverlof. Wanneer hebben ze recht op kortdurend of langdurend zorgverlof? En wat zijn de verdere verschillen daartussen?

Accepted Answer

Als een naaste van een werknemer zorg nodig heeft, kunt u bij die werknemer de mogelijkheden van het zorgverlof (artikel) onder de aandacht brengen en de regels uitleggen. Uw organisatie heeft er immers baat bij dat werknemers hun werk en privézaken goed op elkaar kunnen afstemmen.

In de Wet arbeid en zorg (WAZO) is bepaald voor welke duur een werknemer zorgverlof kan opnemen:

Het kortdurend zorgverlof is maximaal tweemaal de arbeidsduur per week in een periode van 12 maanden.
Het langdurend zorgverlof is maximaal zesmaal de arbeidsduur per week in een periode van 12 maanden.

Wilt u nagaan wat de precieze verlofregels zijn, dan kijkt u ook naar de cao en uw eigen arbeidsvoorwaardenreglement (als die van toepassing zijn). De WAZO staat namelijk een afwijking van de wet toe. Afwijken in het nadeel van werknemers kan alleen via de cao of door middel van schriftelijke overeenstemming met de medezeggenschap. Met als nuance dat werknemers per 12 maanden áltijd recht houden op minimaal eenmaal de arbeidsduur per week aan kortdurend zorgverlof.

Ook als er niet in het nadeel van werknemers is afgeweken, kent het zorgverlof een belangrijk nadeel: het loon. De werknemer heeft tijdens het kortdurend zorgverlof recht op 70% van het (maximum)-dagloon, met het wettelijk minimumloon als ondergrens. Tijdens het langdurend zorgverlof is het loon zelfs 0,0. De werknemer gaat er tijdelijk dus behoorlijk op achteruit, tenzij de cao of uw organisatie een ruimhartigere regeling heeft. Zorg ervoor dat dit helder is.

Mogelijk kiest de werknemer in dat geval voor een andere oplossing, zoals de opname van vakantiedagen. Hij krijgt het loon dan wel volledig doorbetaald, al is vakantie bedoeld voor herstel en ontspanning en daar is bij verzorging geen of minder sprake van.

Verlofopname in overleg

Doorgaans zal de verlofopname in goed overleg gebeuren. Zijn er vraagtekens, dan kunt u de WAZO raadplegen. De regels voor verlofopname zijn bij het kort- en langdurend zorgverlof niet exact hetzelfde.

Bij het kortdurend zorgverlof moet de werknemer vooraf melden dat hij het verlof opneemt en waarom. Lukt dit niet vooraf, dan moet hij het doen zodra het kan. Bij de melding noemt hij de omvang van het verlof, de wijze van opname en de vermoedelijke duur. De verlofuren zijn te spreiden. Het verlof vangt niet aan of eindigt als u stelt dat u tegen de opname een ‘zwaarwegend bedrijfsbelang’ heeft waar het belang van de werknemer ‘naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid’ voor moet wijken. Die regel betekent in de praktijk meestal dat u de verlofopname moet accepteren.
Spreekt u zich niet uit na de verlofmelding, dan kunt u later niet alsnog een beroep doen op een zwaarwegend belang. Wel kunt u achteraf van de werknemer verlangen dat hij aannemelijk maakt dat hij aan de verlofvereisten voldeed. Zo kunt u hem vragen om aan te tonen dat hij redelijkerwijs de naaste moest verzorgen en dat niet iemand anders dat kon doen (zie verderop).
Bij het langdurend zorgverlof moet de werknemer minstens twee weken vóór de beoogde start van het verlof een schriftelijk verlofverzoek indienen en de nodige informatie aanleveren. Daarna kunt u binnen een week nog om extra informatie vragen. U moet het verzoek accepteren, tenzij er een zwaarwegend belang is. Als u overweegt niet (volledig) in te stemmen, overlegt u met de werknemer. Uw beslissing en redenen deelt u schriftelijk mee. Doe dit uiterlijk een week van tevoren, anders geldt het verzoek als geaccepteerd (tenzij er nog een verzoek om extra informatie openstaat). Overlijdt of herstelt een naaste, dan eindigt het verlof de dag erna (dus vroegtijdig).

Kortdurend zorgverlof én langdurend zorgverlof

Soms volgt het langdurend zorgverlof het kortdurend zorgverlof op. De werknemer kan dan achteraf (een deel van) het kortdurend verlof aanmerken als langdurend verlof, al is de vraag wat hij daarmee opschiet. Hij moet in ieder geval tijdig het langere verlof aanvragen, gezien de aanvraagtermijn van twee weken vóór de beoogde ingangsdatum van het verlof.

Verschillende voorwaarden voor verlofrecht

Verder is er nóg een belangrijk verschil tussen het kortdurend en langdurend zorgverlof, namelijk de situatie waarin er een recht op het verlof bestaat. Kortdurend zorgverlof is een mogelijkheid voor de noodzakelijke verzorging van een ziek persoon. Langdurend zorgverlof is bedoeld voor de verzorging van een levensbedreigend ziek persoon of de noodzakelijke verzorging van een ziek of hulpbehoevend persoon. Langdurend zorgverlof is dus in meer situaties een optie. 'Noodzakelijk' betekent dat de werknemer redelijkerwijs de aangewezen persoon is om de naaste verzorgen en dat niet iemand anders dat kan doen.

Dezelfde personenkring

De personenkring (infographic) waarvoor de werknemer het verlof kan opnemen, komt bij het kort- en langdurend zorgverlof wel overeen. In de WAZO staat heel precies omschreven om welke personen het gaat. Kort gezegd komt het op de volgende naasten neer:

echtgenoot/(samenwoon)partner;
(pleeg/adoptie)kind;
kind van echtgenoot/(samenwoon)partner;
(adoptie)ouder;
opa/oma;
kleinkind;
broer/zus;
iemand anders die deel uitmaakt van de huishouding (geen arbeidsrelatie);
ander sociaal contact (zoals een buur, vriend of schoonfamilielid), als de werknemer redelijkerwijs de verzorging moet verlenen.

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Wat zijn de verschillen tussen kortdurend en langdurend zorgverlof?

11 augustus 2023

Maak een account aan, je hoeft geen abonnee te zijn om het artikel te kunnen lezen

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema's

Direct naar:

Thema Zorgverlof

Maak een account aan, je hoeft geen abonnee te zijn om het artikel te kunnen lezen