De aflossing van uitgestelde belastingschulden uit de coronaperiode loopt inmiddels een jaar, en wanbetalers hoeven inmiddels niet meer op al te veel barmhartigheid rekenen. De Belastingdienst heeft de afgelopen maand 27.000 betalingsregelingen ingetrokken, en daar komen er op korte termijn nog eens 8.000 bij.
Tijdens de coronaperiode liep het storm bij het loket voor bijzonder uitstel van belastingbetaling. Ondernemers konden dankzij die regeling de belastingrekeningen een tijdje laten liggen. Maar inmiddels is aan dat ruimhartige uitstel een eind gekomen. Uiterlijk op 1 oktober 2022 moesten ondernemers beginnen met het aflossen van hun schuld én tegelijkertijd ook keurig de nieuwe belastingverplichtingen voldoen. Zo niet, dan lopen deze ondernemers het risico dat hun betalingsregeling wordt ingetrokken. Dan moeten zij dus in één keer afrekenen met de fiscus.
Inmiddels zitten zo'n duizenden ondernemers in dat scenario, zo blijkt uit een nieuw overzicht van het ministerie van Financiën. Afgelopen juli zijn er brieven gestuurd naar 35.000 mkb'ers waarin de betalingsregeling wordt ingetrokken. Van die groep zijn 2.000 ondernemers alsnog over de brug gekomen met de hele aflossing, en circa 2.000 ondernemers hebben hun achterstand ingelopen. Nog eens 4.000 ondernemers hebben hulp gevraagd bij de aflossing. Al met al zijn er al 27.000 betalingsregelingen daadwerkelijk ingetrokken. Daarbij gaat het om ondernemers die nog helemaal geen aflossing hebben gedaan, maar ook om ondernemers die meerdere termijnen hebben gemist. Deze maand volgen er nog 8.000 intrekkingen, schrijft staatssecretaris Van Rij van Financiën in een brief aan de Tweede Kamer (pdf). Maar of de openstaande belastingschulden ook daadwerkelijk kunnen worden ingevorderd, weet de bewindsman op dit moment nog niet.
Medio november kan een nieuwe groep van 30.000 ondernemers met grote betalingsachterstanden een 'waarschuwingsbrief' verwachten van de fiscus. Zij krijgen dan 14 dagen de tijd om wat aan die achterstand te doen, anders lopen ook zij het risico dat de Belastingdienst hun betalingsregeling intrekt.
Voor ondernemers die hun betalingsregeling zijn kwijtgeraakt resteren niet zo heel veel opties meer. Alsnog betalen voorkomt uiteraard dat de kosten verder oplopen, maar een nieuwe betalingsregeling zit er niet meer in. Wel kunnen ondernemers, ook nu de eerste aanmaningen al zijn verstuurd, nog contact opnemen met de Belastingdienst om te kijken of zij nog hulp kunnen krijgen. Misschien is er nog regulier uitstel van betaling mogelijk. Ook kunnen ondernemingen die levensvatbaar zijn onder voorwaarden een verzoek doen om de schulden te saneren. In zo'n geval kan de fiscus de invordering opschorten. Overigens stelt de Belastingdienst zich nog tot 1 april 2024 relatief soepel op bij schuldenakkoorden.
Inmiddels heeft de Belastingdienst ook al dwangbevelen de deur uitgedaan richting wanbetalers. Daarmee kan de fiscus beslag leggen op goederen van de ondernemer, en die verkopen om met de opbrengst de schuld af te lossen. Zelfs na het ontvangen van een dwangbevel kan de ondernemer nog om hulp vragen, aldus Van Rij. Vraag is dan wel of er nog veel hulp mogelijk is.
Meer in het algemeen valt na een aflossingsperiode van een jaar te zeggen dat het best soepel gaat met de terugbetalingen. Op 1 oktober 2022 zijn ruim 266.000 ondernemers gestart met een betalingsregeling, en daarvan zijn er pakweg een jaar later nog ruim 193.000 over. Van die ongeveer 73.000 ondernemers zijn er bijna 39.000 uit de regeling omdat ze hun schuld volledig hebben voldaan. Bij de overige 34.000 ondernemers die niet meer meedoen, kan dat dus komen doordat hun regeling is ingetrokken. Maar de oorzaak kan ook een schuldsanering of een faillissement zijn.
De openstaande schuld is in een jaar tijd teruggelopen van € 19,6 miljard naar € 13,2 miljard. Hoewel de totale schuld in de betalingsregeling dus daalt, zijn er ook 53.000 ondernemers die sinds 1 oktober 2022 juist weer nieuwe schulden opbouwen omdat zij nieuwe belastingverplichtingen niet voldoen. Hier is ongeveer € 1 miljard mee gemoeid, meldt Van Rij. Ook het niet voldoen aan nieuwe verplichtingen kan een reden zijn om de betalingsregeling in te trekken.