Onze werknemers vallen onder één van de uitzonderingen en mogen ook tijdens de avondklok buiten zijn om hun werk te doen. We hebben ze natuurlijk allemaal voorzien van een werkgeversverklaring. Als de werknemer vergeet zijn werkgeversverklaring en zijn eigen verklaring mee te nemen: wie moet dan de boete betalen?
In de wet staat dat een werkgever aansprakelijk is voor de schade die een werknemer tijdens zijn werk lijdt. De hoofdregel is dus dat de werkgever de schade (de boete) moet betalen.
Dit is alleen anders als de werkgever kan aantonen dat hij zijn zorgplicht is nagekomen óf als de schade het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.
In het geval van de werkgeversverklaring is de werkgever ieder geval gehouden een deugdelijke werkgeversverklaring te verstrekken. Ook moet u een duidelijke instructie over het gebruik van die werkgeversverklaring en de eigen verklaring geven. In dat geval heeft u een goede kans dat de rechter zal oordelen dat u aan uw zorgplicht heeft voldaan.
Van opzet is pas sprake als iemand willens en wetens het doel heeft om een boete te krijgen. In de praktijk zal hier niet snel sprake van zijn. Hiervoor zou een werknemer bijvoorbeeld doelbewust de verklaringen thuis moeten laten en actief om een boete moeten gaan vragen. En zelfs dan is het niet zeker dat hij die boete ook daadwerkelijk krijgt.
Ook bewuste roekeloosheid is een hoge lat die ook zelden gehaald wordt. Aan verschillende voorwaarden moet voldaan zijn:
De werkgever moet het bewijs leveren van de aanwezigheid van bewuste roekeloosheid. Dat is geen eenvoudige opgaaf, waardoor het in de praktijk niet snel voorkomt dat een rechter bewuste roekeloosheid bewezen vindt.
De avondklok is gebaseerd op de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag. Het is aan de rechter om te bepalen of deze wet aanleiding geeft om de boete tóch door de werknemer te laten betalen, net als bij de verkeersboete.
Verkeersboetes komen namelijk meestal wél voor rekening voor de werknemer, ook al is geen sprake van opzet of bewuste roekeloosheid. Dit komt omdat de Hoge Raad vindt dat de wet die over de verkeersboetes gaat de bedoeling heeft dat de overtreder de boete krijgt. Daarnaast vindt de Hoge Raad het niet eerlijk dat iemand die met zijn eigen auto rijdt wel de boete zelf moet betalen en de lease- of bedrijfsautorijder niet. Alleen als de werkgever het ontstaan van de verkeersboete heeft bevorderd, is de werkgever alsnog degene die de verkeersboete moet betalen.
Het is de vraag of de rechter soortgelijke aanknopingspunten ziet waar het gaat om een boete door overtreding van de avondklok.