Veel ondernemers verwachten dat de komende verkiezingsuitslag impact zal hebben op hun bedrijfsvoering. En dan vooral in de vorm van hogere kosten, extra eisen rondom duurzaamheid en meer wetten en regelgeving. Het bedrijfsleven ziet dan ook graag dat een nieuw kabinet een speerpunt maakt van het snoeien in de regeldruk.
Op 22 november aanstaande zijn de verkiezingen voor de Tweede Kamer. In de aanloop daar naartoe hebben ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland laten peilen wat ondernemend Nederland nu eigenlijk verwacht van een nieuwe coalitie.
Zo'n 8% van de ondernemers verkeert in de gelukkige omstandigheid dat zij helemaal geen noemenswaardige knelpunten ervaren in de bedrijfsvoering. Maar 92% dus wel, aldus het onderzoek. Bovenaan dat lijstje: gestegen kosten, hoge loonkosten, tekort aan personeel, regeldruk, te weinig vraag of vraaguitval en financiering. Welk punt het meest knelt verschilt wel enigszins per branche, maar gestegen kosten en hoge loonkosten staan overal in de top 5.
Op politiek gebied zien ondernemers momenteel onder meer de polarisatie in de samenleving en het tanende vertrouwen in de politiek als grote problemen voor Nederland. Ook het gebrek aan stabiel langetermijnbeleid zit de ondervraagden niet lekker. Zoals een respondent opmerkt: 'Gebrek aan regeren, er wordt gereageerd'. Met de stelling 'ik ben tevreden over de betrouwbaarheid en stabiliteit van politiek en bestuur' is dan ook 76% het niet eens.
Zo’n driekwart van de ondernemers denkt dat de uitslag van de verkiezingen impact gaat hebben op hun onderneming. Van deze groep vreest 83% dat die impact zich met name zal vertalen in hogere kosten. En ook nog in extra eisen in het kader van duurzaamheid (57%), meer complexe wet- en regelgeving (45%) en extra stagnatie van plannen voor wonen en infrastructuur (33%).
Op het wensenlijstje van wat een nieuw kabinet moet aanpakken staan vooral zaken die om actie vragen van de overheid. Het verminderen van de regeldruk prijkt met 44% bovenaan de lijst. Daarna volgen:
Gevraagd naar hun stemgedrag valt op dat het aantal 'zwevende' kiezers nog groot is: 31% van de ondernemers weet nog niet wat zij gaan stemmen op 22 november. Van degenen die hun voorkeur al wel hebben bepaald gaan de meeste stemmen naar de VVD: 30%. Toch is dat minder dan de 48% die tijdens de vorige verkiezingen op de VVD heeft gestemd. Verder wil 9% op de BBB stemmen en kiest 7% voor Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt. Daarna volgen D66 (5%) en GroenLinks/PvdA (3%).
In het onderzoek (pdf) noemen ondernemers VVD, NSC en BBB het vaakst op de vraag welke partijen na de verkiezingen in de nieuwe coalitie moeten komen. Daarna volgen CDA, GroenLinks/PvdA en PVV. Verder vinden de ondervraagden VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz de meest geschikte minister-president. Van de ondernemers kiest 37% voor haar. Op afstand volgen Omtzigt met 11% en GroenLinks/PvdA-voorman Frans Timmermans met 10%. BBB-premierskandidaat Mona Keijzer blijft steken op 4% en CDA-leider Henri Bontenbal completeert de top 5 met 3%.