Equal Pay Day zet loondiscriminatie op de kaart

15 november 2023 | Door redactie

Gisteren was het Equal Pay Day. Doordat vrouwen per uur gemiddeld 13% minder verdienen dan mannen, werken zij vanaf deze symbolische dag de rest van het jaar als het ware voor niets. Veel werkgevers zijn zich niet bewust van deze loonkloof. Daar kan de ondernemingsraad (OR) verandering in brengen.

Mannen en vrouwen hebben recht op gelijke beloning voor gelijk werk. In de praktijk verdienen mannen echter nog altijd gemiddeld 13% meer dan vrouwen. De salarissen tussen mannen en vrouwen groeien wel naar elkaar toe, maar dat gaat met slechts zo’n halve procentpunt per jaar. En de afgelopen twee jaar is het salarisverschil zelfs weer gegroeid, blijkt uit het Nationaal Salaris Onderzoek van Intermediair en Nyenrode Business Universiteit.

Driekwart werkgevers denkt dat er in eigen organisatie geen loonkloof is
Equal Pay Day moet werkgevers, werknemers en beleidsmakers bewust maken van die hardnekkige ongelijkheid in beloning. Volgens belangenorganisatie Women Inc. denkt driekwart van de werkgevers dat er in hun organisatie geen loonkloof is. De OR kan ervoor zorgen dat er in de organisatie aandacht komt voor loondiscriminatie en moet zich inspannen om loondiscriminatie tegen te gaan. De OR heeft immers de taak om te waken tegen discriminatie en om een gelijke behandeling van mannen en vrouwen te bevorderen (artikel 28, lid 3 WOR).

OR kan bevoegdheden inzetten om loondiscriminatie tegen te gaan

De OR heeft verschillende bevoegdheden om loondiscriminatie tegen te gaan. Deze bevoegdheden kan de OR ook inzetten als de raad gebruikmaakt van de tips die werkgeversvereniging AWVN geeft om een loonkloof te dichten, waaronder:

  • Ga na hoe de verdeling mannen/vrouwen in verschillende functiegroepen is (informatierecht, artikel 31 WOR).
  • Zorg voor een goed functiewaarderingssysteem (instemmingsrecht, artikel 27, lid 1c WOR) en ga na of dit juist wordt toegepast.
  • Maak het voor vrouwen makkelijker om meer uren te werken, bijvoorbeeld door meer uren aan te bieden, meer flexibiliteit in werktijden en een goed thuiswerkbeleid (artikel 27, lid 1b, d en e WOR).
  • Dring erop aan dat de sollicitatiecommissie minimaal één vrouwelijk lid telt (artikel 27, lid 1e WOR).
  • Zorg voor een genderneutraal personeelsbeoordelingssysteem (artikel 27, lid 1g WOR) en pleit voor een jaarlijkse evaluatie hiervan.
  • Ga na of eventuele financiële extra’s eerlijk worden toegekend aan mannen en vrouwen.

Niet wachten op wetsvoorstel voor meer loontransparantie

De OR doet er daarnaast goed aan om de bestuurder te attenderen op de nieuwe EU-richtlijn die werkgevers verplicht tot loontransparantie (artikel). Deze richtlijn regelt onder meer dat werkgevers transparant moeten zijn over hun beloningsbeleid en maatregelen moeten nemen als zij gelijk werk niet gelijk belonen. De Europese lidstaten moeten deze richtlijn voor 2026 opnemen in hun nationale wetgeving, maar demissionair minister Karien van Gennip (SZW) streeft ernaar om het wetsvoorstel hiervoor al in de tweede helft van 2024 naar de Tweede Kamer te sturen. De bestuurder kan hierop vooruitlopen door nu al te zorgen voor een transparant beloningsbeleid, dat loondiscriminatie uitsluit. De OR kan het initiatiefrecht (artikel 23 WOR) gebruiken om er bij de bestuurder op aan te dringen dat hij hier werk van maakt.