Een winstdelingsregeling kan een goede optie zijn om werknemers financieel tegemoet te komen en hun betrokkenheid bij de organisatie te vergroten. Toch bieden maar weinig organisaties winstdeling aan. De OR kan de bestuurder voorstellen om een winstdelingsregeling in te voeren, maar moet dan wel weten wat de aandachtspunten hierbij zijn.
De werkgever doet er – zeker in een krappe arbeidsmarkt – verstandig aan om werknemers tevreden te houden. Door personeelstekorten krijgen veel werknemers te maken met een verhoogde werkdruk. Als zij daarnaast moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen terwijl de bedrijfstop en aandeelhouders ervan profiteren als de organisatie winst boekt, kan dat leiden tot onrust en ontevredenheid op de werkvloer en mogelijk ook tot verloop. De ondernemingsraad (OR) kan de bestuurder adviseren over mogelijkheden om werknemers financieel tegemoet te komen. Dat kan ook zonder dat de hele beloningsstructuur op de schop moet. Een winstdelingsregeling is bijvoorbeeld een beproefde manier om werknemers een steuntje in de rug te geven en tegelijk de betrokkenheid bij de organisatie te vergroten. De OR moet dan goed weten wat de aandachtspunten bij de winstdelingsregeling zijn (artikel).
Bij winstdeling krijgen werknemers een evenredig aandeel in de winst van de organisatie als beloning voor hun gezamenlijke inspanningen. Zo’n extra beloning kan de betrokkenheid bij de bedrijfsactiviteiten en de binding van de werknemers met de organisatie vergroten en helpt de organisatie om zich ook bij sollicitanten als aantrekkelijke werkgever te onderscheiden. Het kan dus helpen om zowel personeel te behouden als om nieuwe werknemers aan te trekken. Toch kent slechts 15% van de beursgenoteerde Nederlandse bedrijven een vorm van financiële werknemersparticipatie, blijkt uit gegevens van vakbond CNV. Volgens de vakbond is de fiscale behandeling van zulke regelingen daarvoor het belangrijkste argument. Winstdeling en het schenken van aandelen worden door de Belastingdienst namelijk beschouwd als loon en ook als zodanig belast. In Het Financieele Dagblad pleitte CNV daarom onlangs voor de invoering van een belastingvrij bedrag van € 2.000 per jaar.
De OR kan (scheve) beloningsverhoudingen op de agenda zetten bij de bestuurder en ideeën aandragen voor een eerlijke(r) beloningsstructuur, die recht doet aan alle werknemers binnen de organisatie. De OR heeft verschillende bevoegdheden bij het beloningsbeleid (infographic). Zo kan de OR dankzij het informatierecht inzicht krijgen in de beloningsverhoudingen binnen de organisatie (artikel 31 e.v. WOR) en het initiatiefrecht gebruiken om met de bestuurder over het beloningsbeleid in gesprek te gaan of hem hierover ongevraagd te adviseren (artikel 23 WOR). De bestuurder heeft de instemming van de OR nodig als hij wijzigingen in het functiewaarderings- of beloningssysteem wil doorvoeren (artikel 27, lid 1c WOR). Het instemmingsrecht bij de invoering, wijziging of intrekking van een winstdelingsregeling is zelfs expliciet in de wet vastgelegd, in artikel 27, lid 1a WOR.