De Nederlandse Arbeidsinspectie is verantwoordelijk voor het controleren op de aanwezigheid van een actuele en volledige risico-inventarisatie en -evaluatie, de RI&E. Beschikken organisaties hier niet over, dan kan de Arbeidsinspectie een boete opleggen.
Werkgevers zijn verplicht de arbeidsrisico’s in hun organisatie in kaart brengen. Dat doen zij door het opstellen van een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). De Nederlandse Arbeidsinspectie controleert niet alleen of werkgevers een RI&E hebben, maar ook of die volledig en actueel is. Dit doet zij door de RI&E van bedrijven op te vragen (infographic). De Inspectie geeft dan aan op welke punten de werkgever tekortschiet. Ontbreekt de RI&E, dan kan de Inspectie een boete opleggen. De hoogte daarvan is een percentage van een boetenormbedrag. Deze bedragen staan in de Beleidsregel boeteoplegging arbeidsomstandighedenwetgeving. Grotere bedrijven betalen het boetenormbedrag volledig en kleinere bedrijven een percentage naar gelang de grootte van het bedrijf.
De Arbeidsinspectie deelt niet altijd direct een boete uit. Is een werkgever eerder in gebreke gebleven, dan is de kans op een boete groter. Bedrijven waar het doorgaans goed gaat, kunnen ook eerst een waarschuwing krijgen. Ze krijgen dan een aantal weken de tijd om het geconstateerde alsnog in orde te maken. Voor het ontbreken van een RI&E is de boete maximaal € 4.500 (voor organisaties met meer dan 500 werknemers). Een RI&E die niet (meer) actueel is, kan beboet worden met maximaal € 1.500. Ook het ontbreken van een plan van aanpak (tool) kan een boete opleveren. Dit kost de werkgever maximaal € 3.000 (voor organisaties met meer dan 500 werknemers) of een percentage ervan al naar gelang het aantal medewerkers.