Voortaan mogen asielzoekers (onder voorwaarden) het hele jaar door werken. De 24-wekeneis, die asielzoekers verbood om meer dan 24 weken per jaar te werken, is van tafel geveegd na een uitspraak van de Raad van State.
Een vluchteling mag in Nederland alleen werken via een asielprocedure (voor Oekraïense vluchtelingen gelden speciale regels). Hiervoor moet de asielaanvraag óf goedgekeurd zijn door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) óf langer dan zes maanden geleden ingediend zijn.
In dit laatste geval – wat regelmatig voorkomt door de achterstanden bij de IND – regelt de Wet arbeid vreemdelingen (WAV) dat asielzoekers in afwachting van een beslissing maximaal 24 weken per jaar betaald mogen werken. Hiervoor moet de werkgever voor de asielzoeker wel een tewerkstellingsvergunning (TWV) aanvragen bij UWV. De 24-wekeneis is onder meer ingesteld om te voorkomen dat asielzoekers na 26 weken arbeid recht krijgen op een WW-uitkering.
Nadat eerder dit jaar twee lagere rechters tot de conclusie kwamen dat de 24-wekeneis in strijd is met Europese regelgeving, heeft de Raad van State (de hoogste bestuursrechter in Nederland) in hoger beroep van de twee zaken hetzelfde geoordeeld. Als gevolg van het oordeel past UWV sinds 29 november 2023 niet langer de 24-wekeneis toe bij aanvragen voor een TWV. De TWV voor asielzoekers heeft nu een maximale geldigheidsduur van vijf jaar. Dat is gelijk aan die van het Vreemdelingen Identiteitsbewijs, waarmee de asielzoeker kan aantonen rechtmatig in Nederland te verblijven.
Demissionair minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zal binnen de kaders van de uitspraken van de Raad van State verschillende opties uitwerken om (verdere) belemmeringen voor asielzoekers bij de toetreding tot de arbeidsmarkt te beperken of weg te nemen. Het is echter aan het nog te vormen kabinet om hier vervolgens over te besluiten, verduidelijkt de minister.
Als een asielzoeker van de IND een verblijfsvergunning krijgt, wordt hij een ‘statushouder’. Een statushouder mag ‘gewoon’ werken in Nederland en heeft dezelfde arbeidsrechten en -plichten als anderen.