Een commissaris die maar één commissariaat heeft en daar vier uur in de week mee kwijt is, hoeft voor zijn werk-bv geen rekening te houden met het gebruikelijk loon. Dat is het standpunt van een kennisgroep van de Belastingdienst.
De regels voor het gebruikelijk loon zijn van belang voor iemand die een aanmerkelijk belang heeft in een vennootschap en ook werk doet voor die onderneming, zoals een directeur-grootaandeelhouder (dga). Diegene moet dan voor zijn werkzaamheden een gebruikelijk loon (toolbox) opgeven in de loonaangifte. Gebruikelijk is volgens de hoofdregel het salaris dat iemand in de 'meest vergelijkbare dienstbetrekking' ook verdient. Daarnaast geldt er een standaardbedrag voor het gebruikelijk loon, van € 56.000 in 2024. Wil een dga onder dat bedrag gaan zitten, dan zal hij met goede argumenten moeten komen.
In dit geval heeft een kennisgroep van de Belastingdienst zich gebogen over een situatie met een commissaris. Deze kennisgroepen (verdiepingsartikel) geven een antwoord op een fiscale vraag, en aan dat standpunt zijn inspecteurs dan vervolgens gebonden. De commissaris in kwestie krijgt € 35.000 per jaar voor het uitvoeren van een commissariaat, dat wordt gestort in een bv. De commissaris is maximaal vier uur per week kwijt met de werkzaamheden. Hij wil op termijn de werkzaamheden voor de commissaris-bv wel uitbreiden, maar heeft ook een bestuursfunctie geaccepteerd voor 40 uur in de week, waardoor er weinig tijd overschiet. Vraag is of de gebruikelijkloonregeling van toepassing is. En het antwoord luidt 'nee'.
De kennisgroep concludeert op basis van jurisprudentie dat de commissaris in dit geval een beloning krijgt uit de rechtsbetrekking tussen de onderneming waar het commissariaat wordt vervuld en de commissaris zelf. Dat de beloning via een bv loopt, maakt die redenatie in dit geval niet anders. De commissaris voert geen werkzaamheden uit voor de bv, maar voor de onderneming waar het commissariaat wordt vervuld. Daarom is niet voldaan aan de voorwaarde voor de gebruikelijkloonregeling dat de aanmerkelijkbelanghouder ook werk moet uitvoeren voor de bv. Het gebruikelijk loon is dus niet van toepassing, de heffing loopt in dit geval via inkomsten uit overige werkzaamheden in box 1 van de inkomstenbelasting.
Wel merkt de kennisgroep nog op dat het standpunt anders kan uitvallen als de commissaris inderdaad meerdere commissariaten via de bv gaat uitvoeren. Dan kan op een gegeven moment sprake zijn van een reële bv, en zijn de commissarisbeloningen winst voor de bv. En dan moet de dga van die bv ook een gebruikelijk loon krijgen.