Een rapport van de Arbeidsinspectie kan een goede basis vormen voor richtlijnen voor het eigen arbobeleid. Maar de bevindingen van een recent onderzoek naar risicofactoren voor ongewenst gedrag en de interventies die worden voorgesteld, leveren wel discutabele conclusies op.
In het rapport ‘Delphi- studie naar risicofactoren en maatregelen tegen intern ongewenst gedrag’ geeft de Nederlandse Arbeidsinspectie inzicht in de actuele stand van de wetenschap over ongewenst gedrag in organisaties. De Arbeidsinspectie gebruikt dit rapport om instrumenten en maatregelen te ontwikkelen voor de aanpak van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Dagblad Trouw concludeerde na lezing dat er sprake zou zijn van ondeugdelijk onderzoek. Er is geen peer-review toegepast (kritische lezing door vakgenoten), de omstandigheden waarin ongewenst gedrag is onderzocht zijn niet helder gedefinieerd en er staan tegenstrijdigheden in het rapport. Ook wordt het risico gekoppeld aan persoonsgebonden factoren. Volgens Trouw kan dit leiden tot onwenselijke aanbevelingen.
Toch doet de Arbeidsinspectie op basis van dit onderzoek aanbevelingen aan werkgevers. Zo stelt het rapport dat het risico op ongewenst gedrag toeneemt als in de organisatie bepaalde groepen werknemers werken, zoals jonge vrouwen, alleenstaande vrouwen, werknemers met een migratieachtergrond, homoseksuelen en vrouwen in leidinggevende functies. Waardoor het risico toeneemt wordt niet duidelijk. Het rapport toont niet aan dat deze groepen vaker slachtoffer zijn van ongewenst gedrag, wat suggereert dat de aanwezigheid van deze groepen net zo risicovol is als slecht leiderschap. Werkgevers zouden hieruit de conclusie kunnen trekken dat ze deze groepen dan maar niet moeten aannemen. Dat is natuurlijk een onbedoeld en onwenselijk effect. Het is dus goed om als werkgever en arboprofessional ook informatie van de Arbeidsinspectie kritisch te blijven bekijken.
Het rapport Delphi- studie naar risicofactoren en maatregelen tegen intern ongewenst gedrag (pdf) is te downloaden van de website van de Nederlandse Arbeidsinspectie.