Pesten op de werkvloer kan leiden tot extra verzuim, een slechte werksfeer en minder betrokkenheid van werknemers. Leidinggevenden kunnen hier debet aan zijn. Uit onderzoek blijkt dat managers met slechte eigenschappen een sfeer kunnen creëren die pestgedrag stimuleert.
Een onderzoek van de Universiteit van Manchester laat zien dat bepaalde karaktereigenschappen van leidinggevenden niet zozeer direct leiden tot pesten, maar dat ze wel kunnen zorgen voor een negatieve sfeer, met als resultaat pesten op de werkvloer. Dit heeft invloed op de:
In de praktijk kan dat leiden tot hoge ziektekosten vanwege (langdurig) verzuim of depressie en verminderde productiviteit.
Een slechte werksfeer (tool) kan ontstaan als een leidinggevende niet moreel handelt, wat samenhangt met eigenschappen als narcisme en psychopathie. Deze karaktereigenschappen uiten zich onder andere in impulsiviteit, gebrek aan empathie en gewetenloos en egoïstisch handelen. Werknemers kunnen dan merken dat de leidinggevende machtsbelust en te kritisch is en zelfs agressief kan handelen om resultaten te boeken.
Het pesten komt volgens het onderzoek voort uit de wens van werknemers om zich te vergelden voor de slechte sfeer, waarbij één iemand dan de dupe is. Bovendien zijn werknemers minder geneigd om het slachtoffer te verdedigen. Dit is te voorkomen door na te gaan over welke eigenschappen een potentiële leidinggevende beschikt (tool). Dit is niet altijd mogelijk. In dat geval is het belangrijk dat de organisatie aanstuurt op de aanpak van pesten op de werkvloer. Omstanders kunnen pesten ontmoedigen, bijvoorbeeld door het slachtoffer te verdedigen.