De omvang van de ondernemingsraad (OR) hangt onder meer af van de grootte van de organisatie. Een sterke groei of inkrimping van de organisatie kan dus gevolgen hebben voor de samenstelling van de OR. De OR moet zich aan een aantal regels houden als de raad het aantal zetels wil aanpassen.
In artikel 6 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) is de samenstelling van de OR uitgewerkt. In dit artikel staat onder andere uit hoeveel zetels de OR moet bestaan als de organisatie een bepaald aantal werkzame personen telt. Stijgt of daalt het aantal werknemers bijvoorbeeld als gevolg van een reorganisatie zodanig dat een groter of kleiner aantal OR-leden vereist is volgens de WOR, dan moet de OR het aantal zetels aanpassen om aan de WOR te voldoen. De OR mag overigens zowel naar boven als naar beneden van het ledenaantal afwijken, op voorwaarde dat de bestuurder daarmee akkoord gaat. De bestuurder heeft hierbij een vetorecht, dus als hij het aantal zetels niet wil aanpassen kan de OR daar niets aan doen.
De OR kan het aantal zetels alleen met ingang van de nieuwe zittingstermijn aanpassen. Tussentijdse wijzigingen in het zetelaantal zijn niet toegestaan. Voordat de OR nieuwe verkiezingen uitschrijft, moet de raad dus nagaan of het aantal zetels nog in lijn is met de omvang van de organisatie. Daarbij tellen niet alleen de werknemers mee die een (vaste of tijdelijke) arbeidsovereenkomst met de werkgever hebben, maar ook werknemers die bijvoorbeeld via een uitzendorganisatie of detacheringsbedrijf zijn ingehuurd en die langer dan 24 maanden in de organisatie werkzaam zijn. Zij vallen namelijk ook onder het begrip ‘werkzame personen’.
Als het aantal leden van de OR wijzigt, moet de OR dit vastleggen in het OR-reglement (tool). De OR moet dit voor de eerstvolgende OR-verkiezingen in orde brengen, zodat het aantal zetels bij de verkiezingen overeenkomt met het aantal dat in het reglement staat vermeld. Een goede aanleiding om weer eens kritisch te bekijken of het OR-reglement nog wel de juiste keuzes bevat (artikel).
Als door bijvoorbeeld een reorganisatie of natuurlijk verloop het aantal werkzame personen daalt tot onder de 50, kan dit gevolgen hebben voor het voortbestaan van de OR. Als er geen instellingsplicht is op grond van de cao, houdt de OR automatisch (van rechtswege) op te bestaan aan het eind van de lopende zittingsperiode. Tenzij de ondernemer besluit de OR vrijwillig in stand te houden. Er zijn dan ook nog andere manieren om in een kleinere organisatie de medezeggenschap te organiseren (artikel).