Het kabinet heeft het voornemen om met ingang van 2024 het fiscale voordeel van de energie-investeringsaftrek (EIA) te verlagen. Het loont dus waarschijnlijk om de EIA nog dit jaar te claimen. Wat zijn de aandachtspunten?
Lees ook het nieuwsbericht EIA-aftrekpercentage gaat in 2024 naar 40%
Ondernemers kunnen de EIA claimen voor investeringen die hun bedrijfsvoering energiezuiniger maken. Het kabinet heeft eerder dit jaar aangekondigd dat zowel het aftrekpercentage als het maximale investeringsbedrag per onderneming voor de EIA vanaf 2024 omlaaggaan. Ondanks de val van het kabinet op 7 juli, is dit voornemen in een brief van 14 juli 2023 nog eens bevestigd. Hoewel een demissionair kabinet doorgaans een zogenoemde beleidsarme begroting maakt, zullen er volgens mediaberichten wel maatregelen komen die de koopkracht moeten stutten. En daar is financiële dekking voor nodig.
Hoe ver de aftrek beperkt wordt moet het kabinet nog bepalen, dat komt naar verwachting op Prinsjesdag naar buiten. Maar het aftrekpercentage zal dus waarschijnlijk wel lager worden dan de huidige 45,5%. Het kan daarom voor ondernemingen financieel interessant zijn om nog dit jaar te investeren in energiebesparende bedrijfsmiddelen of duurzame energie. Zij mogen dan een percentage van de investering aftrekken van hun fiscale winst. Voor het claimen van de EIA gelden onder meer deze voorwaarden:
Ondernemingen kunnen de EIA ook combineren met de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA). Een combinatie van de EIA en de milieu-investeringsaftrek (MIA) is niet mogelijk. Mocht een ondernemer kunnen kiezen tussen EIA of MIA voor een bepaalde investering, dan is de EIA procentueel voordeliger. De maximale aftrek voor de MIA is namelijk 45%, terwijl de EIA dit jaar dus nog tot 45,5% oploopt.
In de al genoemde brief (pdf) gaat het kabinet ook in op de evaluatie van de EIA die twee onderzoeksbureaus hebben uitgevoerd. Zij concluderen dat de EIA op zich een doelmatig instrument is voor het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. Tegelijkertijd zegt in een enquête van de onderzoekers 52% van de ondernemers dat zij hun investering óók hadden gedaan zonder de financiële hulp van de EIA. Oftewel: er zijn aardig wat 'free riders'. Daarnaast lijken vooral de grotere ondernemingen te profiteren van de investeringsaftrek. De onderzoekers bevelen daarom onder meer aan om de EIA-drempel voor het mkb te verlagen, bijvoorbeeld door vooral technieken op de Energielijst te zetten die toepasbaar zijn in het middenbedrijf.
Op basis van de evaluatie ziet het kabinet genoeg reden om de EIA voort te zetten, in elk geval tot 1 januari 2029. Tegen die tijd moet een nieuwe afweging worden gemaakt over het voortzetten van de regeling. Wel wil het kabinet nog nader onderzoeken of het vanuit overheidsperspectief misschien effectiever is om de aftrek te vervangen door een directe subsidie.