Moet een werkgever die werknemers tijdelijk wil laten overwerken zich houden aan de bepalingen in de inmiddels verlopen cao of heeft hij instemming van de ondernemingsraad nodig? Deze impasse zorgt voor veel onrust bij VDL Nedcar.
Om aan de grote vraag naar de Mini Cabrio te voldoen, moeten productiemedewerkers bij de autofabriek in Born de komende zes weken een half uur per dag langer werken. Voor de verrekening van deze overuren wil de directie een tijdbank hanteren, waarbij werknemers overuren uit drukke periodes kunnen compenseren als het rustiger is. Deze overwerkregeling is vastgelegd in de cao, maar die is eind vorig jaar verlopen. Volgens de ondernemingsraad (OR) en vakbonden FNV en CNV moet de directie daarom een nieuwe overwerkregeling treffen, die zij eerst ter instemming (artikel 27, lid 1b WOR) aan de OR moet voorleggen. Maar is dat wel zo?
Zolang er geen nieuwe cao is, moeten werkgevers die gebonden zijn aan de cao zich nog steeds aan de cao-afspraken houden. De cao-bepalingen zijn namelijk onderdeel van de arbeidsovereenkomst. Dit heet nawerking. De directie zou in theorie dus mogen vasthouden aan de tijdbankregeling (tool) uit de inmiddels verlopen cao. De afgelopen weken is de middagdienst een aantal keren ingekort. De directie wil dat de werknemers die min-uren nu ‘bijplussen’ met de uren die zij de komende periode extra moeten werken. Daar zijn de OR en de vakbonden het niet mee eens. Volgens hen is de nawerking van de cao niet van toepassing op dit tijdbank-artikel. In dat geval kunnen de werkgever en werknemer tijdelijk nieuwe arbeidsvoorwaarden overeenkomen.
De vakbonden willen dat de directie in overleg met de OR en bonden een regeling treft om werknemers financieel te compenseren voor het overwerk. De vakbonden dreigen naar de rechter te stappen als de directie dit weigert. Vandaag gaan de directie en de vakbonden met elkaar in gesprek om tot een oplossing te komen.
Zolang het redelijk en incidenteel blijft, mag een werkgever werknemers tot overwerk verplichten. Wordt het overwerk structureel – een werknemer heeft drie maanden lang meer uren gewerkt dan contractueel overeengekomen – dan kan de werknemer recht krijgen op aanpassing van de arbeidsduur in zijn contract. Doorgaans staat in de arbeidsovereenkomst en de cao wat de regels voor overwerk precies zijn.