Loonkloof is iets geslonken, maar wetgeving is in de maak

12 december 2023 | Door redactie

Het verschil tussen het uurloon van vrouwen en mannen is opnieuw afgenomen. Wel slinkt in het bedrijfsleven het gat minder snel dan bij de overheid. In 2024 wordt een wetsvoorstel verwacht dat de loonkloof tussen vrouwen en mannen moet tegengaan.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) houdt de ontwikkeling van de loonkloof (artikel) bij. In de ‘Monitor Loonverschillen 2022’ meldt de instantie dat het gemiddelde uurloon van mannen bij de overheid 5,1% hoger was dan dat van vrouwen. In het bedrijfsleven was het loonverschil veel groter: 16,4%. De cijfers zijn wel gedaald ten opzichte van 2020, toen het verschil bij de overheid 6,7% bedroeg en in het bedrijfsleven 17,3%. In absolute aantallen kan het verschil een paar duizend euro per jaar bedragen. Het gaat hier om het zogenoemde ongecorrigeerde loonverschil.

Ook na correctie van lonen nog een duidelijk verschil

Als ook rekening wordt gehouden met factoren zoals het soort werk, functie, opleiding en ervaring (het gecorrigeerde loonverschil), blijft er een verschil over van 1,8% bij de overheid en 6,9% in het bedrijfsleven. In 2020 was het gecorrigeerde loonverschil 2,9% respectievelijk 7%. Het CBS heeft dit jaar de onderzoeksmethode aangepast, waardoor de kloof nauwkeuriger is vastgesteld. In een ander recent onderzoek, van Intermediair en Business Universiteit Nyenrode, was de conclusie dat de gecorrigeerde loonkloof tussen mannen en vrouwen in 2023 juist is toegenomen, naar 7,4%.

Loonkloof is bovenaan de loonlijst het grootst

Belangrijk is dat het algemene loonkloofpercentage niet het complete plaatje schetst. Zo verschilt de kloof per opleidingsniveau, leeftijdsgroep en loonsegment. Bij bijvoorbeeld de ambtenaren met een relatief lage beloning verdienen vrouwen per uur gemiddeld meer dan mannen. Hoe hoger het loonsegment, hoe groter het verschil in het voordeel van mannen. In 2022 was het gecorrigeerde uurloon van de 10% meest verdienende mannen bij de overheid 3,1% hoger dan het loon van de 10% meest verdienende vrouwen. Dit verschil in het hoogste loonsegment bedroeg in het bedrijfsleven zelfs 9%. Bovendien zijn mannen vaker topverdiener. Dit is voor organisaties een aandachtspunt.

Europese regels voor beloningstransparantie

Om het dichten van de loonkloof te versnellen, heeft de Europese Unie een richtlijn aangenomen voor verplichte beloningstransparantie (artikel). Nederland moet de EU-regels in de eigen wetgeving opnemen. Demissionair minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verwacht hiervoor in het tweede kwartaal van 2024 een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer te sturen. De richtlijn verplicht werkgevers onder meer om werknemers informatie te geven over het gemiddelde beloningsniveau van collega’s die hetzelfde of gelijkwaardig werk verrichten. Organisaties met 100 werknemers of meer moeten straks rapporteren aan de overheid over beloningsverschillen.