De Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) wil het stelsel van premieheffing voor de Werkloosheidswet (WW) compleet hervormen. De 72 verschillende sectorpremies én de gedifferentieerde premie voor het Algemeen werkloosheidsfonds worden vervangen door één hoge en één lage WW-premie.
In het wetsvoorstel voor de WAB is een maatregel uitgewerkt die de WW-premie die werkgevers als onderdeel van de premies werknemersverzekeringen betalen, laat afhangen van de aard van de arbeidsovereenkomst die ze met een werknemer hebben. Ze gaan een lagere WW-premie betalen voor werknemers met een vast contract dan voor werknemers met een flexibel contract.
Deze maatregel moet het aanbieden van vaste en langdurige contracten aantrekkelijker maken voor werkgevers. Bovendien kan het hogere werkloosheidsrisico van flexkrachten via de hoge premie worden gefinancierd.
De lage premie gaat naar verwachting gelden voor werknemers met een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd waarin de omvang van de arbeidsovereenkomst is vastgelegd. Nulurencontracten voor onbepaalde tijd vallen hier dus niet onder. Het uitgangspunt is dat de lage premie geldt voor situaties waarin de werknemer zekerheid heeft over zijn inkomen.
Voor werknemers die zonder baan komen te zitten, worden de eerste zes maanden van de WW-uitkering momenteel gefinancierd uit de sectorpremie. Er zijn 67 sectoren, waarbij voor vijf sectoren al onderscheid wordt gemaakt tussen een hoge en lage premie. De sectorpremie die de werkgever hiervoor betaalt, wordt ieder jaar opnieuw bepaald. De WW-uitkering na het eerste halfjaar komt nu uit het potje van het Algemeen werkloosheidsfonds (Awf). Hiervoor betalen werkgevers in 2018 een premie van 2,85% van het loon van de werknemer.
Het onderscheid tussen deze twee premiedelen komt voort uit de manier waarop de Werkloosheidswet kort na de invoering in 1949 was geregeld. Toen kwam de financiering van de eerste zes maanden werkloosheidsuitkering nog voor rekening van bedrijfsverenigingen, omdat werknemers veel sterker dan nu verbonden waren met één sector. In de huidige markt werkt het systeem van sectordifferentiatie niet meer goed, omdat werknemers veel van sector wisselen en organisaties vaak sectoroverschrijdende activiteiten ontplooien.